Liczby

Patrz cyfry.

Linia majuskuł

Teoretyczna linia odniesienia oznaczająca maksymalną wysokość, do jakiej sięgają wielkie litery i niektóre wydłużenia górne.

Patrz linia majuskuł na ilustracji Linie pisma.

Linia wydłużeń dolnych

Najniższa teoretyczna linia odniesienia oznaczająca poziom, do którego sięgają wydłużenia dolne w danym foncie, jak linia poniżej majuskułowych „j” oraz „y”.

Patrz również: ilustracja Linie pisma.

Linia wydłużeń górnych

Teoretyczna linia odniesienia oznaczająca maksymalna wysokość, do jakiej sięgają wydłużenia górne w danym foncie. W wielu krojach pisma jest umieszczona nad linią majuskuł.

Patrz również: ilustracja Linie pisma.

Linotyp

Maszyna do składu tekstu, wynaleziona w 1886 r. przez Ottmara Mergenthalera. Pozwalała na drukowanie całych wierszy tekstu, wykorzystywanych następnie w procesie druku wypukłego.

Logotyp

Typograficzny znak towarowy lub symbol, często wykorzystujący zniekształcone formy liter.

Łacinka

System alfabetyczny wywodzący się głównie z inskrypcji ze starożytnego Rzymu. Obecnie stosowany powszechnie na całym świecie.

Majuskuła

Majuskuły, kapitaliki lub wielkie litery to synonimiczne określenia liter, które WSZYSTKIE WYGLĄDAJĄ WŁAŚNIE TAK. Jest to dość świeża innowacja. Rzymianie, Grecy i mieszkańcy Orientu nie odróżniali wielkich i małych liter. Wszystkie te wcześniejsze języki wykorzystywały dwie formy: starannie kreśloną formę pisma z oddzielnymi znakami na dokumentach oficjalnych oraz pomnikach i mniej starannie kreśloną formę kursywy ciągłej, z zaokrąglonymi i często łączonymi znakami, stosowaną na mniej oficjalnych dokumentach, takich jak listy. W średniowieczu wykształcił się rodzaj wielkich liter, zwanych uncjałami. Nazwa ta pochodzi od łacińskiego słowa „uncia” („wysoki na cal”) i służy do określenia charakterystycznych, zaokrąglonych liter. Stosowano je w zachodniej Europie w przepisywanych ręcznie księgach, obok majuskułowych liter kursywowych, wykorzystywanych w życiu codziennym. Po okresie renesansu i wprowadzeniu w Europie druku wyodrębniły się dwa rodzaje liter: majuskuły, które uformowały się jako imitacja starożytnych znaków łacińskich, oraz minuskuły, kontynuujące tradycję średniowiecznego zapisu kursywą.

Patrz również: minuskuły, majuskuły, uncjała.

Majuskuły

Określenie wielkich liter, wywodzące się z łaciny. Patrz również: minuskuły

Minuskuły

Określenie małych liter, wywodzące się z łaciny. Patrz również: majuskuły.

Monotyp

Maszyna do składu tekstu, wynaleziona w 1893 r. przez Tolberta Lanstona. Pozwalała na drukowanie pojedynczych liter i składania ich w bloki tekstu zgodnie z instrukcjami zawartymi na taśmie perforowanej. Bloki takie wykorzystywano następnie w procesie druku wypukłego.

Nawias

Połączenie kreski głównej litery z szeryfem.

Nawiasy klamrowe

Nawiasy klamrowe są rzadko spotykane w tekstach, lecz mogą służyć za dodatkowy zestaw nawiasów zewnętrznych: {([-])}. Ich główną funkcją jest oznaczenie wyrażeń matematycznych. W wielu językach programowania służą również do otoczenia pełnej funkcji.

Nawiasy kwadratowe

Nawiasy kwadratowe pełnią zasadniczą funkcję w składzie tekstu w wielu językach. Między innymi w angielskim służą do oznaczenia przerw w cytowanych fragmentach, a także jako dodatkowy, wewnętrzny zestaw nawiasów.

Nawiasy ostrokątne

Lewy („<”) i prawy („>”) nawias ostrokątny wykorzystywane są w wielu zastosowaniach edycyjnych oraz w matematyce.

Nawiasy zwykłe

Podwójne znaki podkreślenia. Wykorzystywane jako znaczniki frazy w gramatyce i w matematyce. W Polsce stosuje się je wraz z wielokropkiem do oznaczania przerw w cytowanych fragmentach.

Odstęp

Odstęp poziomy, czyli pomiędzy słowami i literami w wierszu, jest najczęściej mierzony w firetach i półfiretach. Firet to odstęp równy stopniowi stosowanego fontu. Półfiret to połowa firetu. Font o stopniu 12 punktów ma więc firet wielkości 12 punktów i półfiret wielkości 6 punktów, zaś font o stopniu 8 punktów ma firet 8 punktów i półfiret 4 punkty. Za zwyczajową odległość pomiędzy słowami uważana jest jedna trzecia firetu. W tekście wyjustowanym odstępy międzywyrazowe mogą być oczywiście inne. Im węższy łam, tym więcej nieestetycznych wariacji może pojawić się w odstępach. Jest to argument przemawiający za stosowaniem tekstu niewyjustowanego, gdy umieszczony jest na wąskim łamie. W idealnych warunkach słowa zwykłego tekstu nie powinny być umieszczone dalej od siebie niż o półfiret lub bliżej niż o jedną czwartą firetu. Wąskie odstępy są często stosowane, by oddzielić pauzy i półpauzy od sąsiadującego z nimi tekstu, a także cudzysłowy pojedyncze od podwójnych. Odstępy międzyliterowe można dziś łatwiej uzyskać niż w czasach czcionek metalowych, lecz często i tu zdarzają się błędy. Gdy takie odstępy stosuje się w nagłówkach, ważne, by również jak najbardziej oddzielić słowa od siebie, aby nie zlewały się ze sobą. W wyjustowanym tekście odstępy między literami powinny być stosowane bardzo rzadko.

Patrz również: firet, półfiret, justowanie, światło międzyliterowe, światło międzywyrazowe.

Ogonek

Jeden z dolnych znaków diakrytycznych stosowanych w połączeniu z samogłoskami w polskim, navajo, litewskim i wielu innych alfabetach. Wygląda jak mały haczyk skierowany na prawo tuż pod literą. Powinien być połączony z główną literą. Nazywa się go również haczykiem nosowym, ponieważ służy do oznaczania samogłosek nosowych (jak polskie „ą” oraz „ę”).

OpenType

Format fontu, który (w pewien sposób) łączy ze sobą TrueType i Type 1, stworzone wspólnie przez Adobe i Microsoft. Główne cechy starych formatów wciąż istnieją w OpenType jako opcjonalne, lecz większość informacji jest teraz formatowana w sposób identyczny.

Patrz również: TrueType, Type 1.

Paragraf

Stosowana przez skrybów forma podwójnego „s”, teraz wykorzystywana głównie w dokumentach oficjalnych, takich jak kodeksy prawne i statuty, gdzie służy do oznaczenia podziału tekstu na sekcje.